دانشجویان، خدمات رفاهی را با چه میزان مبلغی دریافت میکنند؟
تاریخ انتشار: ۱۴ آذر ۱۴۰۱ | کد خبر: ۳۶۵۳۲۵۰۶
هنگامی که نتایج نهایی کنکور اعلام میشود، بسیاری از پذیرفتهشدگان خواسته یا ناخواسته باید کولهبار سفر ببنند و برای مدتی دور از خانواده و شهر خود در دانشگاه مشغول به تحصیلشوند. دانشجویان غیربومی به معنای واقعی زیست دانشجویی را تجربه میکنند چرا که ناچار هستند در خوابگاههای دانشجویی زندگی کنند و اگر از پس تامین پرداخت اجارهبها برآیند، خانهای اجاره کنند.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
به گزارش ایران اکونومیست، مسئولان و سیاستگذاران نظام آموزش عالی بارها تاکید کرده بودند که پس از دوره نسبتاً طولانی تعطیلی دانشگاهها به دلیل کرونا؛ بازگشایی دانشگاهها در مهرماه سبب میشود که مراکز آموزش عالی کشور با چالشهای متعددی در حوزه تامین رفاه دانشجویی مواجه شوند. اگرچه دانشگاهها از اعتبار دولتی و کمک خیرین بهره میبرند اما بازهم از مشکلات اقتصادی و بالا رفتن هزینهها که در سالهای اخیر گریبانگیر همه بخشها بوده است دور نیستند. افزایش قیمت مواد غذایی، استهلاک خوابگاهها، هزینههای جاری خوابگاه و بسیاری موارد دیگر سبب میشوند که مسائل و مشکلات بسیاری در ارتباط با مسائل رفاهی دانشجویان برای دانشگاه ایجاد شود.
با تمام این شرایط، دانشگاهها موظف هستند که شرایط رفاهی دانشجویان را ولو با افزایش قیمت ناچیز که اقتصاد زندگی دانشجویان را تحت تاثیر قرار ندهد و عاملی برای ترک تحصیل جامعه هدف نشود به گونهای مدیریت کنند که خدماتشان را به جامعه هدف ارائه دهند.
در این میان صندوق رفاه دانشجویان کشور، همچون روال هرساله میزان وامهای دانشجویی، هزینه خوابگاه و قیمت وعدههای غذایی دانشجویان را اعلام کرد. در ادامه این گزارش قیمت خدمات دانشجویی را میخوانید:
دو سناریو در ارتباط با تغذیه دانشجویان وجود دارد
مسئولان صندوق رفاه دانشجویی و سازمان امور دانشجویان درنظر دارند که ۲ سناریو در ارتباط با تهیه غذای دانشجویان بهکار برند؛ یکی از گزینههای مدنظر این است که دانشگاه به روال کنونی ادامه دهند و با توجه به قیمت ابلاغ شده از سوی صندوق رفاه دانشجویان، وعدههای غذایی را در اختیار جامعه هدف قراردهند؛ پرداخت یارانه به دانشجویان به منظور تهیه غذای و اجرای پایلوت این طرح در برخی از دانشگاهها از دیگر برنامههای مدنظر سیاستگذاران نظام آموزش عالی است.
"افزایش قیمت مواد اولیه" و "قیمت غذای دانشجویی" سبب میشوند که تهیه وعدههای غذایی دانشجویان به یک چالش اصلی برای دانشگاههای کشور محسوب شود.
به گفته دکتر هاشم داداشپور، رئیس سازمان امور دانشجویان کشور؛ زمانی که دانشجویان برای هر وعده غذایی مبلغ ۱۶۰۰ تومان پرداخت میکردند، مبلغ پرداخت شده معادل ۲۵ درصد قیمت تمامشده غذا بود. در حال حاضر، ۳ هزار تومانی که توسط دانشجویان پرداخت میشود، معادل ۵ درصد قیمت تمام شده غذا است. ادامه این وضعیت برای دانشگاههای کشور سخت است اما برای افزایش قیمت تغذیه دانشجویان، دو موضوع "اقتصاد خانوار" و "اقتصاد دانشجویی" را در کانون توجه قراردادهایم تا قیمتها شرایط اقتصادی دانشجویان را تحت تاثیر قرار ندهند.
قیمت هر وعده غذایی چند؟
ابلاغیه قیمت غذای دانشجویان به دانشگاه، چندی پیش در فضای رسانهای کشور منتشر شد. پیش از انتشار این خبر، دکتر مسعود گنجی، رئیس صندوق رفاه دانشجویان در دومین روز از برگزاری اجلاس روسای دانشگاههای کشور که شهریور ماه سال جاری برگزار شد، نرخ غذای دانشجویان در سال تحصیلی جدید را ۳ هزار تومان برای وعدههای صبحانه، ۴ هزار تومان برای وعده شام و ۶ هزار تومان برای ناهار اعلام کرد. به گفته وی، متوسط قیمت تمام شده یک پرس غذا، معادل ۶۸ هزار و ۵۰۰ تومان است و این در حالی است که در شش ماهه دوم سال جاری، ۱۲۳ میلیون پرس غذا در میان دانشجویان توزیع شود.
اگرچه در نشست روسای دانشگاههای اعلام شده بود که میزان قیمت غذای دانشجویان برای وعدههای صبحانه، ناهار و شام به ترتیب ۳، ۴ و ۶ هزار تومان است اما این ابلاغیه به دانشگاهها طبق مبلغ اعلام شده با عناوینی دیگر منتشر شده است. صندوق رفاه دانشجویان کشور، شرایطی برای دانشگاهها تعیین کرده است که این مراکز آموزشی بتوانند قیمت غذای دانشجویان سنواتی را ۲ تا ۳ برابر گرانتر نسبت به دیگران دانشجویان عرضهکنند.
دکتر گنجی در گفتگویی با خبرگزاری دانشجویان ایران (ایران اکونومیست) درارتباط با قیمت غذای دانشجویان در سال تحصیلی ۱۴۰۲-۱۴۰۱ گفت: «براساس بخشنامهای که به دانشگاهها در خصوص نرخ غذای دانشجویی اعلام شده است، مبلغ ۳ هزار تومان برای صبحانه و مبلغ ۴ و ۶ هزار تومان به عنوان سهم دانشجو برای غذای کم هزینه و پرهزینه به دانشگاهها پرداخت میشود.»
به گفته وی، تصمیمگیری درباره قیمت غذای دانشجویان سنواتی به هیئتمدیره دانشگاهها واگذار شده است. مبلغی که این دانشجویان پرداخت میکنند، حدود ۲ تا ۳ برابر دیگر دانشجویان است. به این ترتیب دانشگاهها میتوانند تا میزان ۹ هزار تومان برای وعده صبحانه از دانشجویان دریافت کنند. بر این اساس ممکن است دانشگاهها مبلغ غذای دانشجویی که یک ترم سنوات دارد، را ۲ برابر افزایش دهند.
ردیف | عنوان اعلام شده در اجلاس روسای دانشگاهها | قیمت اعلام شده در اجلاس روسای دانشگاهها | عنوان اعلام شده در ابلاغیه به دانشگاه | قیمت اعلام شده در ابلاغیه به دانشگاه |
۱ | صبحانه | ۳۰۰۰ تومان | صبحانه | ۳۰۰۰ تومان |
۲ | نهار | ۴۰۰۰ تومان | غذای متوسط هزینه | ۴۰۰۰ تومان |
۳ | شام | ۶۰۰۰ تومان | غذای پرهزینه | ۶۰۰۰ تومان |
در حال حاضر تامین غذای دانشجویان به مبلغ ۸ هزار و ۴۳۰ میلیارد تومان اعتبار نیاز دارد که از سوی سازمان برنامه و بودجه کشور باید تامین شود. در آخرین روز از برگزاری اجلاس روسای دانشگاهها، مراکز آموزش عالی، پژوهشی و پارکهای علم و فناوری، پیامی از جانب دکتر مسعود گنجی، رئیس صندوق رفاه دانشجویان در خصوص رایزنی با سازمان برنامه و بودجه در خصوص بودجه و قول این سازمان در ارتباط با تامین اعتبار مورد نیاز تامین غذای دانشجویان خوانده شد.
کیفیت غذای دانشجویان و زنجیره مسمومیتها
علاوه بر قیمت غذای مناسب دانشجویان، کیفیت و سلامت وعدههای غذایی که به دانشجویان ارائه میشود باید در کانون توجه قرارگیرد. این در حالی است که مسمویت دانشجویان دو دانشگاه تحصیلات تکمیلی زنجان و امام صادق (ع) در بهار سال ۱۴۰۱ و در هفتههای اخیر مسومیت دانشجویان دانشگاههای صنعتی اصفهان، اراک و دانشگاه خوارزمی در فضای جامعه خبر ساز شده که قطع این زنجیره نیازمند آن است که مسئولان امر نظارت جدی بر مراکز تهیه و توزیع غذاهایی دانشجویی داشته باشند.
آشکار و روشن بود که با کاهش میزان ابتلا به کرونا، آموزش حضوری باردیگر از سرگرفته میشود. پس از پایان تعطیلات نوروز ۱۴۰۱ که دانشگاهها به آموزش حضوری بازگشتند، برخی از کاستیهای دانشگاهها غبار از چهره گرفتند و در دانشگاهها بروز کردند. با توجه به اینکه سال تحصیلی جدید از مهر ماه آغاز شده است، باید کاستیهای دانشگاهها در حوزه سلامت غذای دانشجویان به کمترین سطح خود برسد.
میزان وامهای دانشجویی چگونه است؟
وامها به ۵ دسته "تحصیلی"، "ودیعه مسکن متاهلی"، "شهریه"، "بند ج تبصره ۹ قانون بودجه کل کشور" و "تغذیه" طبقهبندی میشود. میزان وام تحصیلی دانشجویان در سال تحصیلی کنونی در مقاطع کاردانی، کارشناسی و کارشناسی پیوسته معادل یک میلیون و ۹۵۰ هزار تومان بود که برای سال تحصیلی آینده مبلغ ۲ میلیون و ۵۰۰ هزار تومان تعیین شده است. همچنین وام تحصیلی دانشجویان تحصیلات تکمیلی در مقاطع کارشناسیارشد پیوسته، کارشناسیارشد ناپیوسته و دکترای حرفهای در سال تحصیلی گذشته معادل یک میلیون و ۹۵۰ هزار تومان بود. در حال حاضر، مبلغ این وام در سال تحصیلی آتی نیز ۳ میلیون تومان در نظر گرفته شده است.
همچنین دانشجویان دکتری تخصصی پیوسته و ناپیوسته مبلغ ۶ میلیون تومان نیز در سال تحصیلی گذشته برای وام تحصیلی دریافت میکردند. وام این گروه از دانشجویان با افزایش ۵۰۰ هزار تومانی به مبلغ ۶ میلیون و ۵۰۰ هزار تومان در سال تحصیلی جدید رسیده است.
وام مسکن به ۳ گروه "شهر تهران"، "کلانشهرها" و "سایر شهرها" تقسیم میشود، در سال تحصیلی گذشته، میزان وام مسکن در پایتخت معادل ۳۲ میلیون و ۵۰۰ هزار تومان بود. در سال تحصیلی جدید، این مبلغ معادل ۳۵ میلیون تومان است. وام مسکن متاهلی در کلان شهرهای ایران برای سال تحصیلی گذشته معادل ۲۶ میلیون تومان بود؛ مبلغ این وام در سال تحصیلی جدید ۳۰ میلیون تومان است. همچنین مبلغ این وام در سایر شهرهای ایران در سال گذشته تحصیلی، مبلغ ۱۹ میلیون و ۵۰۰ هزار تومان بود که با افزایش ۵ میلیون و ۵۰۰ هزار تومانی معادل ۲۵ میلیون تومان برای سال تحصیلی جدید است.
میزان وام شهریه در سال گذشته تحصیلی برای مقاطع کاردانی، کارشناسی پیوسته و کارشناسیناپیوسته معادل ۱ میلیون و ۳۰۰ هزار تومان بود. این مبلغ در سال تحصیلی جدید معادل ۱ میلیون و ۵۰۰ هزار تومان درنظر گرفته شده است. دانشجویان تحصیلات تکمیلی در مقاطع کارشناسیارشد پیوسته، کارشناسیارشد ناپیوسته و دکتری حرفهای در سال تحصیلی گذشته نیز به میزان ۲ میلیون و ۶۰۰ هزار تومان بود. این مبلغ در سال تحصیلی آتی با افزایش ۴۰۰ هزار تومانی به مرز ۳ میلیون تومان رسیده است. همچنین مبلغ وام شهریه دانشجویان دکتری تخصصی پیوسته و ناپیوسته در سال گذشته تحصیلی معادل ۶ میلیون و ۵۰۰ هزار تومان بود. این مبلغ در سال تحصیلی جدید نیز ۶ میلیون و ۵۰۰ هزار تومان است.
وام بند ج تبصره ۹ قانون بودجهای کشور نیز ویژه دانشجویان تحت پوشش کمیته امداد حضرت امام (ره) سازمان بهزیستی کشور است. مجلس شورای اسلامی، مبلغ ۲۰۰ میلیارد تومان برای این بند پیشبینی کرده است. اگر در یک ازدواج دانشجویی هر دو دانشجو باشند، میتوانند از وام شهریه ۶ میلیون و ۵۰۰ هزار تومانی استفاده کنند.
نوع وام | مقطع تحصیلی | مبلغ وام در سال تحصیلی جدید | مبلغ وام در سال تحصیلی گذشته |
تحصیلی | کاردانی، کارشناسی پیوسته و ناپیوسته | یک میلیون و ۹۵۰ هزار تومان | ۲ میلیون و ۵۰۰ هزار تو |
کارشناسی ارشد پیوسته و ناپیوسته، دکترای حرفهای | ۲ میلیون و ۶۰۰ هزار تومان | ۳ میلیون تومان | |
دکترای تخصصی پیوسته و ناپیوسته | ۶ میلیون تومان | ۶ میلیون تومان | |
ودیعه مسکن متاهلی | شهر تهران | ۳۲ میلیون و ۵۰۰ هزار تومان | ۳۵ میلیون |
کلان شهرها | ۲۶ میلیون | ۳۰ میلیون | |
سایر شهرها | ۱۹ میلیون و ۵۰۰ هزار تومان | ۲۵ میلیون | |
شهریه | کاردانی، کارشناسی پیوسته و ناپیوسته | یک میلیون و ۳۰۰ هزار تومان | یک میلیون و ۵۰۰ هزار تومان |
کارشناسی ارشد پیوسته و ناپیوسته، دکترای حرفهای | ۲ میلیون و ۶۰۰ هزار تومان | ۳ میلیون | |
د کترای تخصصی پیوسته و ناپیوسته | ۶ میلیون و ۵۰۰ هزار تومان | ۶ میلیوت و ۵۰۰ هزار تومان | |
بند ج تبصره ۹ قانون بودجه کل کشور | ویژه دانشجویان تحت پوشش کمیته امداد و سازمان بهزیستی کشور | ** | ** |
تغذیه | بند ت ماده ۶۵ قانون برنامه پنج ساله ششم توسعه | ** | ** |
قیمت خوابگاهها چگونه است؟
مبلغ حداکثری و حداقلی ماهیانه خوابگاهها به تربیت ۱۶۳ هزار تومان و ۶۷ هزار تومان درنظر گرفته شده است، اجارهبهاء مابقی خوابگاهها با توجه به امتیازی که در سطحبندی به دستمیآورند، میان مبلغ حداکثری و حداقلی نوسان دارد. بر اساس ماده ۳ قانون صندوق رفاه دانشجویان، اجاره بهای خوابگاههای دانشجویی میبایست به حساب صندوق رفاه واریز شود تا در زمینه تعمیر و تجهیز و ارتقا خوابگاهها هزینه شود. نرخ اجارهبهای خوابگاهها در سامانه صندوق به صورت نیمسال کامل محاسبه میشود و پرداخت به صورت ترمی انجام میشود.
صندوق رفاه دانشجویان درنظر دارد که شاخصهای رتبهبندی خوابگاهها را با ۵ معیار شامل "موتورخانه"، "سیستم سرمایشی"، "سرویسبهداشتی"، "حمام" و "آشپزخانهداخلی"، بازبینی و به روزرسانی کند؛ این طرح را تا عید نوروز اجرایی میشود.
نوع دوره | سال تحصیلی گذشته | سال تحصیلی جدید | |||||
نوع سکونت | سطح یک و دو | سطح سه | سطح چهار | سطح یک و دو | سطح سه | سطح چهار | |
روزانه | ۱ و ۲ نفره | ۱۳۰ هزار تومان | ۱۲۰ هزار تومان | ۱۰۷ هزار تومان | ۱۶۳ هزار تومان | ۱۵۰ هزار تومان | ۱۳۴ هزار تومان |
۳ و ۴ نفره | ۱۰۲ هزار تومان | ۹۶ هزار تومان | ۸۵ هزار تومان | ۱۳۰ هزار تومان | ۱۲۰ هزار تومان | ۱۰۷ هزار تومان | |
۵ و ۶ نفره | ۹۱ هزار تومان | ۸۴ هزار تومان | ۷۵ هزار تومان | ۱۱۴ هزار تومان | ۱۰۵ هزار تومان | ۹۳ هزار تومان | |
۷ و ۸ نفره | ۷۸ هزار تومان | ۷۲ هزار تومان | ۶۴ هزار تومان | ۹۷ هزار تومان | ۹۰ هزار تومان | ۸۰ هزار تومان | |
۹ نفر به بالا | ۶۵ هزار تومان | ۶۰ هزار تومان | ۵۳ هزار تومان | ۸۱ هزار تومان | ۷۵ هزار تومان | ۶۷ هزار تومان | |
شبانه | ۱ و ۲ نفره | ۱۹۵ هزار تومان | ۱۸۰ هزار تومان | ۱۶۰ هزار تومان | ۲۴۴ هزار تومان | ۲۲۵ هزار تومان | ۲۰۱ هزار تومان |
۳ و ۴ نفره | ۱۵۶ هزار تومان | ۱۴۴ هزار تومان | ۱۲۸ هزار تومان | ۱۹۵ هزار تومان | ۱۸۰ هزار تومان | ۱۶۰ هزار تومان | |
۵ و ۶ نفره | ۱۳۷ هزار تومان | ۱۲۶ هزار تومان | ۱۱۲ هزار تومان | ۱۷۱ هزار تومان | ۱۵۸ هزار تومان | ۱۴۰ هزار تومان | |
۷ و ۸ نفره | ۱۱۷ هزار تومان | ۱۰۸ هزار تومان | ۹۶ هزار تومان | ۱۴۶ هزار تومان | ۱۳۵ هزار تومان | ۱۲۰ هزار تومان | |
۹ نفر به بالا | ۹۷ هزار تومان | ۹۰ هزار تومان | ۸۰ هزار تومان | ۱۲۲ هزار تومان | ۱۱۲ هزار تومان | ۱۰۰ هزار تومان | |
روزانه (متاهلی) | مستقل | ۲۶۱ هزار تومان | ۲۴۱ هزار تومان | ۲۱۴ هزار تومان | ۳۲۶ هزار تومان | ۳۰۱ هزار تومان | ۲۶۸ هزار تومان |
مشترک | ۱۸۲ هزار تومان | ۱۶۸ هزار تومان | ۱۵۰ هزار تومان | ۲۲۸ هزار تومان | ۲۱۱ هزار تومان | ۱۸۷ هزار تومان | |
شبانه (متاهلی) | مستقل | ۳۹۱ هزار تومان | ۳۶۱ هزار تومان | ۳۲۱ هزار تومان | ۴۸۹ هزار تومان | ۴۵۲ هزار تومان | ۴۰۲ هزار تومان |
مشترک | ۳۷۴ هزار تومان | ۳۵۳ هزار تومان | ۲۲۵ هزار تومان | ۳۴۲ هزار تومان | ۴۴۱ هزار تومان | ۲۸۱ هزار تومان |
افزایش خوابگاههای متاهلی در یک افق ۴ یا ۵ ساله
دانشگاهها باید ۱۰ درصد از درآمد اختصاصی یا ۱۰ درصد تملک دارایی خود را برای ساخت خوابگاه متاهلی درنظر بگیرند یا برای این موضوع وام دریافتکنند. در شرایطی که قانون، دانشگاهها را مکلف به ساخت خوابگاه میکند اما مسئولان فعلی نظام آموزش عالی اظهار میکنند که تعداد خوابگاههای متاهلی کاهش یافته است. دکتر هاشم داداشپور، رئیس سازمان امور دانشجویان در گفگویی با خبرگزاری دانشجویان ایران اعلام کرد: تعداد خوابگاههای متاهلی در یک دهه گذشته کاهش یافته است. با توجه به "قانون حمایت از خانواده و جوانی جمعیت" و رویکرد وزارت علوم درنظر داریم که کاهش ساخت خوابگاههای متاهلی را جبران کنیم. در یک افق ۴ یا ۵ ساله، درنظر داریم که ۱۰۰ هزار خوابگاه متاهلی بسازیم. اگر بخواهیم تمام تقاضاها را پوشش دهیم به ۷۰ هزار میلیارد تومان احتیاج داریم اما تامین این مبلغ، راحت نیست. به طور قطع، به شرط تامین منابع، شاهد اتفاقات خوبی خواهیم بود. ضمن اینکه در زمینه ساخت خوابگاه خیرین همواره پای کار بودهاند و ورود آنها به این حوزه اثربخش بوده است.
۹۲۰ واحد خوابگاهی با ظرفیت ۱۹۶ هزار دانشجو در سال ۱۴۰۰ به ۱۰۲۱ بلوک خوابگاهی با ظرفیت ۲۱۴ هزار دانشجو در سال جاری افزایش یافته است. همچنین ظرفیت خوابگاههای متاهلی که ۱۲۹۶ نفر در سال گذشته به ۱۵۰۴ نفر در سال جاری رسیده است.
به گزارش ایران اکونومیست، شرایط سخت اقتصادی امروز حتی برای دانشجویان دانشگاههای سراسری که تقریباً به صورت رایگان از امکانات آموزش عالی کشور استفاده میکنند در کنار وضعیت مبهم آینده شغلی آنها و بسیاری از مسائل صنفی دیگر از جمله دغدغههای است که باید توسط مسولان کشور جدی گرفته شود چرا که قطعاً یک دانشجوی پُر دغدغه نمیتواند به طور کامل از عهده وظایف تحصیلی خود برآید. فعالیتهای که تاکنون مسولان وزارت علوم و وزارت بهداشت و آموزش پزشکی نیز در جهت فراهم آوردن امکانات برای رفاه دانشجویان کشیدهاند مطمئناً جوابگوی تمامی نیازمندیهای دانشجویان کشور نیست و نیازمند حمایت مسولان ارشد کشور و سازمان برنامه و بودجه است. امید است که در آینده نزدیک این مهم محقق شود.
منبع: خبرگزاری ایسنا برچسب ها: دانشگاهها ، دانشجویان ، صندوق رفاه دانشجویان ، روز دانشجو ، روز دانشجو 1401 ، 16آذر روز دانشجو
منبع: ایران اکونومیست
کلیدواژه: دانشگاه ها دانشجویان صندوق رفاه دانشجویان روز دانشجو روز دانشجو 1401 16آذر روز دانشجو ۶ میلیون و ۵۰۰ هزار تومان دانشجویان در سال تحصیلی اجلاس روسای دانشگاه ها کارشناسی ارشد پیوسته خوابگاه های دانشجویی صندوق رفاه دانشجویان قیمت غذای دانشجویان سال تحصیلی گذشته ۲ میلیون و ۵۰۰ هزار خوابگاه های متاهلی سال تحصیلی جدید غذای دانشجویان وام در سال تحصیلی کارشناسی پیوسته هزار تومان دانشجویان کشور ۶ میلیون تومان هزار تومان وعده های غذایی ساخت خوابگاه برای دانشگاه هزار تومان ۳ سال گذشته هزار تومان ۹ ۴ هزار تومان ۶ هزار تومان ۳ هزار تومان هزار تومان ۶ اعلام شده هزار تومان ۲ افزایش قیمت هزار تومانی یک میلیون آموزش عالی خوابگاه ها میزان وام برای وعده ۵ میلیون ۳ میلیون سال جاری حرفه ای تومان ۱
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت iraneconomist.com دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایران اکونومیست» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۶۵۳۲۵۰۶ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
شارژ گران پیامکهای بانکی؟
گزارشهای مردمی، نشان میدهد که طی هفته گذشته برخی از مشتریان بانک رسالت پیامکهایی مبنی بر کسر مبلغ زیادی (به نسبت دیگر بانکها) جهت کارمزد خدمات پیامکی بانک دریافت کردهاند.
به گزارش دنیای اقتصاد، این مشتریان عقیده دارند که این مبلغ کسر شده از حساب آنها خارج از عرف بوده و هزینه پیامکی آنها باید کمتر از این مبالغ باشد. حال سوال اینجاست که آیا بانک رسالت مجاز به دریافت این مبلغ است یا خیر؟
معمولا در زمان افتتاح حساب در بانکها، کارمندان بانک، مشتریان را از خدمات مختلف از جمله خدمات پیامکی آگاه کرده و از اینرو مشتریان مختارند که این خدمات را دریافت کنند یا خیر. اما درخصوص بانک رسالت، این مساله کمی متفاوت است. بانک رسالت اگرچه دارای شعب فیزیکی بوده، ولی مشتریان آن ناچارند که برای افتتاح حساب، از اپلیکیشن این بانک استفاده کنند.
در نتیجه این امر مشکلات متعددی در این مسیر وجود دارد. برای افتتاح حساب در بانکها بهصورت حضوری، معمولا پرسنل مربوطه توضیحات کامل را ارائه میدهند پس از آن هم مشتریان میتوانند سوالاتی را که دارند از آنان بپرسند. اما زمانی که افتتاح حساب در یک بانک تماما به فضای آنلاین منتقل میشود، فرصت تعامل با مشتری بهشدت کاهش پیدا میکند و معمولا مشتریان هم بخش توضیحات قرار داده شده برای خدمات را به خوبی مطالعه نمیکنند. هرچند مسیرهای ارتباطی دیگر برای تعامل با مشتریان وجود دارد که از مهمترین آنها میتوان به تماس تلفنی اشاره کرد، اما بسیاری از افراد به دلایل مختلف مانند صف طولانی پاسخگویی و زمانبر بودن این پروسه معمولا ترجیح میدهند که از آن استفاده نکنند.
مشتریان بانک رسالت، گفتهاند که در زمان افتتاح حساب و فعالسازی خدمات پیامکی، به هیچ عنوان متوجه هزینه آن نشدهاند که این موضوع عدم تمرکز طراحی رابط کاربری و تجربه مشتری اپلیکیشن این بانک را نشان میدهد که موضوع به این مهمی را بهدرستی به مشتریان خود اطلاعرسانی نکرده است. اما با توجه به همه این مسائل، دریافت چنین هزینهای قانونی است؟
بانک مرکزی چه میگویدبانک مرکزی در خصوص هزینه کارمزد پیامکهای بانکی بخشنامهای در سال ۱۳۹۹ منتشر کرده که همچنان بدون تغییر باقی مانده است. بر اساس این بخشنامه بانکها باید در کنار هزینه اپراتورهای همراه، ۳۰ تومان بابت هر پیامک به اپراتورها پرداخت کنند. در سال ۱۴۰۲، اپراتورهای تلفن همراه به ناگاه هزینههای مربوط به کارمزد پیامکها را به شکل چشمگیری افزایش دادند. معمولا تا پیش از آن، بانکها بر اساس میانگین تعداد پیامکهای مشتریان خود مبلغ حدودی را جهت کارمزد خدمات پیامکی از مشتریان دریافت میکردند.
اما با افزایش هزینههای پیامکی بانکها، دیگر نمیتوان براساس میانگین کارمزد دریافت کرد. به همین جهت بانکهای مختلف سیاستهای گوناگونی را در این خصوص در پیش گرفتهاند. برخی بانکها کماکان هزینه کارمزدهای بانکی را ثابت نگه داشته و هزینه آن را از دیگر منابع درآمدی میپردازند.
برخی دیگر طی دورههای زمانی مختلف مانند سهماهه، شش ماهه، ۱۰ ماهه و سالانه هزینه کارمزد هر شخص را از حسابش کسر میکنند. در نتیجه این امر، بانک رسالت هم یکی از بانکهایی است که هزینه پیامکها را بهصورت دورههای سه ماهه دریافت میکند و به همین دلیل هم بعضا برخی مشتریان با ارقام مختلفی حتی تا ۲۵۰ هزار تومان، روبهرو شدهاند.
با توجه به اینکه بانک رسالت یک بانک قرضالحسنه بوده و فعالیتهای اقتصادی آن محدود به واسطهگری پولی شده، تنها منبع درآمدی آن کارمزد ۴ درصدی تسهیلات است و منبع درآمدی دیگری را در اختیار ندارد. در نتیجه این امر کنترل هزینهها برای آن نسبت به دیگر بانکها اهمیت بیشتری داشته و از این جهت نیاز است تا این بانک دخل و خرج خود را دقیقتر حساب کند.
هزینه اپراتورها چقدر است؟هزینه کارمزد پیامکهای بانکی برای دو اپراتور بزرگ کشور متفاوت است. بر اساس تعرفههای سال ۱۴۰۲، هزینه هر یک عدد پیامک اپراتور همراه اول، برای خطوط دائمی، ۸.۹ و برای خطوط اعتباری، ۱۰.۶ تومان است و در خصوص اپراتور ایرانسل، برای خطوط دائمی داخل ایران، ۹.۹ و برای خطوط اعتباری، ۱۱.۶ تومان است. این مبلغ با هزینه ۳۰ تومانی کارمزد هر پیامک که توسط بانک مرکزی تعیین شده جمع میشود. در نتیجه میتوان گفت که مشتریان همراه اول کمتر از ایرانسل و مشتریان خطوط دائمی کمتر از مشتریان خطوط اعتباری کارمزد پیامکهای بانکی را پرداخت میکنند.
مزایای قیمتگذاری تبعیضیاین سیستم قیمتگذاری به نسبت سیستم قبلی که همه مشتریان هزینه یکسانی را پرداخت میکردند، سیستم عادلانهتری محسوب میشود، چراکه موجب میشود هر مشتری با توجه به میزان استفاده خود از خدمات کارمزد پرداخت کند. اما در سیستم قبلی، افرادی که کمتر از خدمات پیامکی بهره میبردند هزینه افرادی را که بیشتر از این خدمات استفاده میکردند، پرداخت میکردند. پیشتر نیز موضوع هزینههای بانکی خبرساز شده بود. در همین راستا، محمدرضا جمشیدی، دبیر کانون بانکهای خصوصی هم در این ارتباط به تسنیم گفته بود: شکایتی را به سازمان پدافند غیرعامل ارسال کردیم؛ آنها هم نامهای به تنظیم مقررات ارسال کردهاند که رقم در نظر گرفتهشده برای پیامکها خیلی بالاست، ولی با وجود این، هنوز نتیجه خاصی حاصل نشده است. طبق اعلام جمشیدی، برخی بانکها در حوزه هزینه پیامک، سلیقهای عمل میکنند و رقمهای در نظر گرفتهشده برای کارمزد پیامک را کم یا زیاد میکنند، اما با توجه به رقمهای اعلامی از سوی سازمان تنظیم مقررات، حتی کارمزد ۱۰۰ هزار تومانی هم کم است و کفاف هزینههای اعلامی این سازمان را نمیدهد.
چگونه میتوان با این شرایط سازگار شد؟در وهله اول، بهتر است بانکها در خصوص اطلاعرسانی موضوع هزینه کارمزد پیامکها دقت بیشتری را به خرج دهند. کارمندان باجه که وظیفه افتتاح حسابها را بر عهده دارند بهتر است که مشتریان را کاملا از هزینههای مربوط به پیامکها مطلع سازند. برای بانکهایی مانند رسالت و اصطلاحا نئوبانکهای ایرانی بهتر است تا رابط کاربری اپلیکیشنهای بانکی خود را به گونهای طراحی کنند تا مشتریان کاملا متوجه هزینهای که بناست به آنان تحمیل شود، باشند. از سوی دیگر میتوان پیامکهای بانکی را برای مشتریان شخصیسازی کرد. به این شکل که هر مشتری صرفا پیامکهای مرتبط با یک خدمت خاص یا رویداد مشخص مثلا کسر از حساب یا ارسال رمز دوم را دریافت کند.
البته هم اکنون نیز برخی بانکها پیامکهای خدمات مختلف خود مانند رمز دوم پویا، ورود به خدمات اینترنت بانک و موبایل بانک و سایر اطلاعرسانیهای بانک را به رایگان ارسال میکنند. شخصیسازی خدمات مرتبط با کسر از حساب نیز میتواند شخصی شود. مثلا مشتریان تنها برای تراکنشهای بالای ۱۰۰ هزار تومان پیامک کسر و اضافه حساب دریافت کنند که البته هم اکنون برخی بانکها برای مبالغ زیر ۳۰ هزار تومان پیامک ارسال نمیکنند. مشتریان نیز میتوانند از بانکهایی که کارمزد کمتری در حوزه پیامکها دریافت میکنند برای حسابهای جاری خود استفاده کنند و از بانکهایی مانند رسالت بیشتر برای سپردهگذاری میانمدت و بلندمدت استفاده کنند.